हॅलो कृषी ऑनलाईन: मांस तसेच लोकर व्यवसाय (Avishaan Sheep Breed) करण्यासाठी देशात बहुतेकजण आता मेंढ्यापालन (Sheep Farming) व्यवसायाकडे वळलेले आहेत. सर्वसामान्य शेतकऱ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात हा व्यवसाय लोकप्रिय होत आहे, कारण त्यात कमी खर्चात जास्त नफा मिळतो. तसेच मांसाबरोबरच लोकरीलाही बाजारात मोठी मागणी आहे. विशेष म्हणजे मेंढीपालनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध राज्यांतील सरकारे शेतकऱ्यांना प्रोत्साहनपर अनुदान देत आहेत. मात्र असे असतानाही केवळ सुधारित जातींची (Sheep Breeds) माहिती नसल्यामुळे बहुतेक मेंढीपालकांना आर्थिक नुकसान सहन करावे लागत आहे. आज आपण मेंढ्यांच्या अशा जातीबद्दल माहिती घेणार आहोत ज्यांच्या व्यवसायातून शेतकरी मोठ्या प्रमाणात उत्पन्न मिळवू शकतात. या मेंढीच्या जातीचे नाव आहे ‘अविशान’ (Avishaan Sheep Breed).
‘अविशान’ ही मेंढ्यांची प्रगत जात असून त्याचे वजन खूप वेगाने वाढते. या जातीचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ते एकाच वेळी 3 ते 4 कोकरांना जन्म देते. त्याचबरोबर ‘अविशान’ जातीच्या मेंढ्या वर्षातून दोनदा गर्भधारणा करतात. म्हणजेच ती एका वर्षात 6 ते 8 मुलांना जन्म देऊ शकते. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी ‘अविशान’ जातीच्या मेंढ्या (Avishaan Sheep Breed) पाळल्यास त्यांना मोठा नफा मिळेल. ते मांस तसेच लोकर मोठ्या प्रमाणावर विकू शकतात.
अविशान मेंढ्यांचा इतिहास
अविशान मेंढ्यांचा (Avishaan Sheep Breed) क्लोन तयार करण्यासाठी शास्त्रज्ञांना खूप मेहनत घ्यावी लागली. 1997 मध्ये पश्चिम बंगालमधील सुंदरबन येथून गारोल जातीच्या मेंढ्या आणण्यात आल्या. यानंतर मालपुरा येथील मेंढ्यांसह या जातीचा क्रॉसिंग करून क्लोन तयार करण्यात आला. परंतु शास्त्रज्ञांना पूर्ण यश मिळाले नाही. कारण या मेंढ्यांच्या जातीचा मृत्यूदर जास्त होता. शिवाय दूध देण्याची क्षमताही कमी होती. यानंतर गुजरातच्या पाटणवाडी जातीच्या मेंढ्या मालपुरा येथील मेंढ्यांसह क्रॉस करण्यात आल्या. मग मेंढीची प्रगत जात “अविशान” जन्माला आली. हे सामान्य जातीच्या मेंढ्यांपेक्षा जास्त दूध देते. शिवाय, त्याची प्रजनन क्षमता देखील जास्त आहे. वर्षातून दोनदा गर्भधारणा होते.
केवळ 5 टक्के मृत्युदर!
अविशान (Avishaan Sheep Breed) कोकरू इतर जातीच्या मेंढ्यांपेक्षा 30 टक्के वेगाने वाढतात. कोकरे जन्मानंतर लगेचच विक्रीसाठी तयार होतात, त्यामुळे शेतकऱ्यांना कमी खर्च येतो. सध्या उत्तर प्रदेश, आंध्र प्रदेश, राजस्थानसह अनेक राज्यांतील शेतकरी अविशान मेंढ्या मोठ्या प्रमाणावर पाळत आहेत. या मेंढ्यांच्या मृत्यूचे प्रमाण केवळ 5 टक्के आहे. मांसासाठी 3 महिन्यांचे कोकरू विकता शकता. एक कोकरू साधारणपणे 2500 रुपयांना विकले जाते. जर तुम्ही 50 मेंढ्यांसह अविशान शेती सुरू केली असेल तर तुम्ही एका वर्षात किमान 200 कोकरू विकू शकता.