हॅलो कृषी ऑनलाईन : शेतकऱ्यांचा रब्बी हंगाम सुरू आहे. अशा परिस्थितीत शेतकरी या हंगामातील पिके व भाजीपाला घेऊन नफा मिळविण्याच्या तयारीत आहेत. अशा परिस्थितीत रब्बी हंगामात शेतात पेरणी करावयाची कोथिंबीर लागवडीबाबत (Coriander Cultivation)आम्ही तुम्हाला सल्ला देणार आहोत. कारण शेतकरी लागवड करून 40 ते 50 दिवसात चांगला नफा मिळवू शकतात, तर योग्य पद्धत आणि लागवडीची वेळ माहित असणे आवश्यक आहे. अशा परिस्थितीत कोथिंबिरीची लागवड केव्हा, कशी आणि कोणत्या प्रकारची करावी हे आम्ही तुम्हाला या लेखात सांगणार आहोत.
कोथिंबीर लागवडीसाठी सुधारित वाण
१) गुजरात – 2 – या प्रकारच्या कोथिंबीर (Coriander Cultivation) वानामध्ये अधिक फांद्या आढळतात. या प्रकारची रोपे पिकल्यानंतर तयार होण्यासाठी 110-115 दिवस लागतात. या जातीचे उत्पादन 1500 किलो प्रति हेक्टर उत्पादन असू शकते. तर त्याची पाने मोठी आणि छत्रीच्या आकाराची असतात.
२)साधना – कोथिंबीरीची ही जात 95-105 दिवसात पिकल्यानंतर तयार होते. या जातीचे उत्पादन 1000 किलो प्रति हेक्टर आहे.
३)स्वाती – कोथिंबिरीची ही जात एपीएयू, गुंटूर यांनी विकसित केली आहे. या जातीची पिके तयार होण्यास 80-90 दिवस लागतात. ही जात 885 किलो प्रति हेक्टर उत्पादन देऊ शकते.
४)राजेंद्र स्वाती – कोथिंबिरीची ही जात ११० दिवसांत तयार होते. कोथिंबिरीची ही जात आरएयूने विकसित केली आहे. ते 1200-1400 किलो प्रति हेक्टर उत्पादन देते.
५)गुजरात कोरिनेडर-1-या जातीच्या बिया जाड आणि हिरव्या रंगाच्या असतात. त्याचा पिकण्याचा कालावधी 112 दिवस असून ते प्रति हेक्टरी 1100 किलो उत्पादन देऊ शकते.
या वाणांव्यतिरिक्त कोथिंबीर पेरणीसाठी बाजारात अनेक सुधारित वाण उपलब्ध आहेत. या
मध्ये पंत धणे-1, मोरोक्कन, सिम्पो एस 33, गुजरात धणे-1, ग्वाल्हेर नं.-5365, जवाहर धणे-1, पंत हरितिमा, सिंधू, सीएस-6, आरसीआर-4, यू या जातींचा समावेश आहे. -20,436. या वाणांची पेरणी करून शेतकरी चांगले व चांगले उत्पादन घेऊ शकतात.
कोथिंबीर लागवडीसाठी योग्य वेळ
धणे लागवडीसाठी ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर महिन्यात पेरणी (Coriander Cultivation) करणे सर्वात योग्य मानले जाते. कारण या काळात तापमान कमी राहते. उच्च तापमानात पेरल्यास बियांची उगवण कमी होते आणि त्याचा परिणाम उत्पन्नावर होतो. अशावेळी पेरणीपूर्वी तापमानाची काळजी घ्यावी. होय, हे देखील लक्षात ठेवा की ते दव झाल्यास पेरू नका.
कोथिंबीर लागवडीसाठी योग्य माती (Coriander Cultivation)
कोथिंबीर जवळजवळ सर्व प्रकारच्या चिकणमाती, किंवा गाळाच्या जमिनीत घेता येते, जर त्यांच्यात सेंद्रिय पदार्थ आणि चांगली पाणी धारण क्षमता असेल. जरी वालुकामय चिकणमाती माती तिच्या चांगल्या उत्पादनासाठी सर्वोत्तम मानली जाते. यासोबतच काळ्या भारी जमिनीत बागायती कोथिंबीरीचे पीकही घेता येते. मात्र क्षारयुक्त व क्षारयुक्त जमीन धणे पिकासाठी योग्य मानली जात नाही.
शेताची चांगली नांगरणी करून जमीन भुसभुशीत करा आणि शेवटच्या नांगरणीच्या वेळी हेक्टरी 5-10 टन शेणखत मिसळा. यानंतर शेतात बेड आणि कालवे तयार करा. सहसा कोथिंबीर अशी शिंपडली जाते. परंतु 5-5 मीटरचे बेड करून पेरणी केली, तर सिंचन आणि खुरपणी करणे सोपे जाते.
पेरणी
कोथिंबीर पिकाच्या पेरणीसाठी ओळीपासून ओळीतील अंतर 25 ते 30 सेंमी आणि रोप ते रोप अंतर 5 ते 10 सेमी ठेवावे. दुसरीकडे, बागायती पिकामध्ये बियाणे 1.5 ते 2 सेमी खोल आणि बिगर सिंचन पिकासाठी 6 ते 7 सेमी खोल पेरणी करावी.
पाणी
कोथिंबीर पिकाला जास्त सिंचनाची गरज नसते. यामध्ये पहिले पाणी पेरणीनंतर १५ दिवसांनी द्यावे लागते. यानंतर जमिनीतील ओलावा लक्षात घेऊन १० ते १५ दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे लागते.