हॅलो कृषी ऑनलाईन : भारतात करल्याची शेती भाजी म्हणून केली जाते. भारतातल्या जवळपास सर्वच राज्यांमध्ये कारल्याची शेती केली जाते. महाराष्ट्रात जवळपास 453 हेक्टर क्षेत्रावर कारल्याची शेती केली जाते. या भाजीला परदेशात देखील मागणी आहे. शिवाय डायबेटीस असणाऱ्या रुग्णांकरिता कारले उत्तम मानले जाते त्यामुळे कारल्याला चांगला ग्राहक आहे.
कारला ही एक अनोखी कडू चव असलेली भाजी आहे.यासोबतच त्यात चांगले औषधी गुणधर्मही आढळतात. याच्या फळांमध्ये जीवनसत्त्वे आणि खनिजे मुबलक प्रमाणात आढळतात. कारल्याची पिके पावसाळ्यात व उन्हाळी हंगामात लावली जातात, उष्ण व दमट हवामान कारल्याच्या चांगल्या उत्पादनासाठी अतिशय योग्य आहे. त्यासाठी त्याचे तापमान किमान 20 अंश सेंटीग्रेड आणि कमाल तापमान 35 ते 40 अंश सेंटीग्रेड दरम्यान असावे.
हवामान आणि माती
कारल्याच्या लागवडीसाठी उबदार वातावरण आवश्यक आहे. उन्हाळा आणि पावसाळा अशा दोन्ही ऋतूत याची यशस्वीपणे लागवड करता येते. पिकाची चांगली वाढ, फुले व फळे येण्यासाठी २५ ते ३५ अंश सेंटीग्रेड तापमान चांगले असते. 22 ते 25 अंश सेंटीग्रेड तापमान बियाणे लावण्यासाठी चांगले असते.
दुसरीकडे, यासाठी योग्य जमिनीबद्दल बोलायचे झाल्यास, वालुकामय चिकणमाती किंवा चांगला निचरा होणारी चिकणमाती जमीन कारल्याच्या संकरित बियाणे पेरण्यासाठी चांगली असते.
कारल्याच्या सुधारित जाती
अर्का हरित – या जातीची फळे मध्यम आकाराची असतात. हे इतर जातींपेक्षा कमी कडू आहे. या जातीच्या फळांमध्ये बियाही कमी असतात. उन्हाळा आणि पावसाळ्यात याची लागवड करता येते. प्रत्येक वेलीपासून 30 ते 40 फळे मिळू शकतात. या प्रकारच्या फळाचे वजन सुमारे 80 ग्रॅम आहे. प्रति एकर जमिनीतून सुमारे ३६ ते ४८ क्विंटल उत्पादन मिळू शकते.
पुसा स्पेशल – उत्तर भारतातील मैदानी भागात फेब्रुवारी ते जून या कालावधीत याची लागवड करता येते. त्याची फळे जाड आणि गडद चमकदार हिरव्या रंगाची असतात. त्याचा लगदा जाड असतो. या जातीच्या वनस्पतींची लांबी सुमारे 1.20 मीटर आहे आणि प्रत्येक फळ सुमारे 155 ग्रॅम आहे.
खते व पाण्याचा योग्य वापर
कारल्याच्या बिया पेरण्यापूर्वी २५-३० दिवस अगोदर २५-३० टन शेणखत किंवा कंपोस्ट एक हेक्टर शेतात मिसळावे. पेरणीच्या वेळी 20 किलो नत्र/हेक्टरी, 30 किलो स्फुरद आणि 30 किलो प्रति हेक्टरी आणि 20 किलो नत्राची दुसरी मात्रा फुलांच्या वेळी द्यावी. तसेच 20 ते 30 किलो नत्र प्रति हेक्टरी, 25 किलो स्फुरद आणि 25 किलो स्फुरद लागवडीच्या वेळी द्यावे. 25 ते 30 किलो नत्राचा दुसरा हप्ता 1 महिन्यात द्यावा.