हॅलो कृषी ऑनलाईन : आज आपण काळ्या टोमॅटोबद्दल माहिती घेणार आहोत. परदेशानंतर आता भारतातही काळ्या टोमॅटोची (Black Tomato cultivation) लागवड सुरू झाली आहे. युरोपियन बाजारपेठेतील ‘सुपरफूड’ म्हटल्या जाणार्‍या ‘इंडिगो रोज टोमॅटो’ची लागवड भारतात अनेक ठिकाणी सहज केली जात आहे. भारतात पहिल्यांदाच काळ्या टोमॅटोचे पीक घेतले जात आहे. काळ्या टोमॅटो आणि शेतीबद्दल जाणून घेऊया.
काळ्या टोमॅटोची वैशिष्ट्ये
काळ्या टोमॅटोची लागवड प्रथम इंग्लंडमध्ये सुरू झाली. त्याचे श्रेय रे ब्राउनला जाते. त्यांनी अनुवांशिक उत्परिवर्तनातून काळे टोमॅटो तयार केले. सुरुवातीच्या अवस्थेत तो थोडा काळा असतो आणि पिकल्यावर पूर्णपणे काळा होतो. ज्याला इंडिगो रोज टोमॅटो (Black Tomato cultivation) असेही म्हणतात. तोडल्यानंतर ते बरेच दिवस ताजे राहते. पटकन खराब होत नाही आणि कुजतही नाही. काळ्या टोमॅटोमध्येही बिया कमी असतात. ते वरून काळे आणि आतून लाल असते. त्याच्या बिया लाल टोमॅटोसारख्या असतात. चव थोडीशी खारट आहे, लाल टोमॅटोपेक्षा वेगळी आहे. जास्त गोड नसल्यामुळे साखरेच्या रुग्णांसाठी ते खूप फायदेशीर आहे.
काळ्या टोमॅटोचे औषधी गुणधर्म
काळ्या टोमॅटोमध्ये भरपूर प्रमाणात अँटी-ऑक्सिडेंट असतात. यामध्ये प्रोटीन, व्हिटॅमिन-ए, सी, मिनरल्स असतात जे रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत करतात. त्यात फ्री रॅडिकल्सशी लढण्याची क्षमता आहे. जे कॅन्सरपासून बचाव करण्यास मदत करते. त्यात अँथोसायनिन देखील असते जे हृदयविकाराचा झटका प्रतिबंधित करते. एवढेच नाही तर साखरेशी लढण्यासाठी हा रामबाण उपाय ठरू शकतो.
शेतीतील खर्च आणि कमाई
काळ्या टोमॅटोच्या लागवडीचा खर्च लाल टोमॅटोएवढा आहे. फक्त बियाणांची किंमत वाढते. लागवडीचा खर्च काढल्यास हेक्टरी ४ ते ५ लाखांचा नफा होऊ शकतो. काळ्या टोमॅटोचे पॅकिंग आणि ब्रँडिंगमुळेही नफा वाढतो. पॅकिंगनंतर मोठ्या महानगरांमध्ये विक्रीसाठी पाठवता येईल.
काळ्या टोमॅटोसाठी हवामान
भारतातील हवामान काळ्या टोमॅटोसाठी योग्य आहे. शेतीही लाल टोमॅटोसारखी आहे. थंड ठिकाणी झाडे वाढू शकत नाहीत. गरम क्षेत्र त्यांच्यासाठी योग्य आहेत.
पेरणी
हिवाळ्यात जानेवारी महिन्यात रोपांची पेरणी केली जाते आणि उन्हाळ्यात म्हणजे मार्च-एप्रिलमध्ये शेतकऱ्यांना काळे टोमॅटो येऊ लागतात.
माती आणि तापमान
पोषक आणि सेंद्रिय पदार्थांनी युक्त चिकणमाती माती आदर्श आहे. गुळगुळीत चिकणमाती जमिनीतही लागवड करता येते. शेतात पाण्याचा निचरा होण्याची योग्य व्यवस्था असावी. यासाठी मातीचे पीएच मूल्य 6.0-7.0 असावे. लागवड 10-30 अंश सेंटीग्रेड तापमानात होते. 21-24 अंश सेंटीग्रेड तापमानात झाडे चांगली वाढतात.
भारतात झारखंड, हिमाचल प्रदेश, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश आणि बिहारमधील अनेक शेतकरी काळ्या टोमॅटोचे पीक घेत आहेत. काळ्या टोमॅटोची लागवड अगदी सहज करता येते, असे झारखंडचे शेतकरी सांगतात. काळ्या टोमॅटोची सेंद्रिय शेती करून शेतकरी चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात आणि लोक त्याचे सेवन करून निरोगी राहू शकतात.
रोपवाटिकेसाठी बियाणे येथून खरेदी करा
काळ्या टोमॅटोच्या बिया आता भारतात सहज उपलब्ध आहेत. तुम्ही बियाणे ऑनलाइन ऑर्डर करू शकता.
रोपवाटिका तयार करण्याची पद्धत
लावणीपूर्वी माती मोकळी करा. नंतर जमिनीच्या पृष्ठभागापासून 20-25 सेमी उंचीवर बियाणे लावा. रोपवाटिकेमध्ये बियाणे लावल्यानंतर सुमारे 30 दिवसांनी रोपे लावा.
सिंचन
शेताला गरजेनुसार पाणी द्यावे. टोमॅटोच्या लागवडीसाठी ठिबक सिंचन अतिशय योग्य आहे. जमिनीत ओलावा कमी होऊ देऊ नका. सिंचनानंतर माती कोरडी वाटत असल्यास कुदळीच्या साहाय्याने माती मोकळी करून तण काढून टाकावे. तण नियंत्रणासाठी वेळोवेळी खुरपणी करावी.
खत व्यवस्थापन
चांगल्या उत्पादनासाठी हेक्टरी 100 किलो नत्र, 60 किलो गंधक आणि 60 किलो पालाश (Black Tomato cultivation) आवश्यक आहे. प्रत्यारोपणाच्या वेळी युरियाऐवजी इतर मिश्र खतांचा किंवा अमोनियम सल्फेटचा वापर करावा हे लक्षात ठेवा. यासाठी सेंद्रिय खते खूप फायदेशीर आहेत. रोपवाटिका आणि लागवडीच्या वेळी शेणखत आणि शेणखत घालणे आवश्यक आहे.
