sugarcane crop : यावेळी अनेक शेतकऱ्यांनी ऊस लागवड केली आहे. ऊस हे दीर्घ कालावधीचे पीक असल्याने. त्याचे पीक तयार होण्यासाठी सुमारे 10 ते 12 महिने लागतात. अशा परिस्थितीत शेतकरी या मध्यंतरीच्या वेळेचा फायदा घेऊन या काळात उसाबरोबरच अशी अनेक पिके घेऊन जादा कमाई करू शकतात. त्यामुळे उसासह इतर पिकांच्या उत्पादनाचा लाभ शेतकऱ्यांना मिळणार आहे.
ऊस उत्पादक शेतकरी केवळ एकाच पिकावर अवलंबून असेल तर त्यातून त्यांना हवा तसा नफा मिळू शकत नाही. अशा परिस्थितीत त्यांना उत्पन्न वाढविण्याकडे लक्ष द्यावे लागेल. उसासोबत अशी अनेक पिके आहेत जी उसापूर्वी पक्व झाल्यावर तयार होतात. या पिकांमधून फायदेशीर पिके निवडून शेतकरी ऊसाचे पीक तयार होण्यापूर्वी या पिकाची विक्री करून नफा कमवू शकतो. (sugarcane crop)
उसासोबत कोणती पिके घेता येतात?
ज्या शेतकऱ्यांनी फेब्रुवारी-मार्चमध्ये उसाची लागवड केली आहे ते उसासोबत मूग, उडीद, धणे, मेथीची लागवड करू शकतात. हे पीक लाव्रात लवकर विक्रीसाठी येते आणि याला बाजार देखील चांगला असतो त्यामुळे शेतकऱ्यांना याचा मोठ्या प्रमाणात फायदा होतो.
असं करा नियोजन?
- जर तुम्हाला उसासोबत मूग वाढवायचा असेल तर त्याचे गुणोत्तर 1:1 आहे, म्हणजे उसाची एक ओळ आणि मूग दुसऱ्या ओळीत लावा.
- जर तुम्हाला उसासोबत उडीद पिकवायचे असेल तर 1:1 हे प्रमाण ठेवा.
- तुम्हाला उसासोबत कोथिंबीरची लागवड करायची असेल, तर ऊस आणि कोथिंबीरचे गुणोत्तर 1:3 ठेवा.
- त्याचप्रमाणे, जर तुम्हाला उसासोबत मेथीची लागवड करायची असेल, तर त्याचे प्रमाण 1:3 ठेवा.
मुग आणि उडदाला मिळतो चांगला भाव
कडधान्य पिकांपैकी मूग आणि उडीद या पिकांना बाजारात मागणी जास्त असून त्याचे भावही चांगले आहेत. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी उसासोबत मूग आणि उडदाची लागवड करणे अत्यंत फायदेशीर ठरू शकते. मध्य प्रदेशातील अनेक शेतकरी शेत रिकामे असताना मूग पिकवून अतिरिक्त कमाई करत आहेत. विशेष म्हणजे मध्यप्रदेशात राज्य सरकार स्वतः दरवर्षी किमान आधारभूत किमतीत शेतकऱ्यांकडून मूग खरेदी करते. अशा परिस्थितीत तेथील शेतकऱ्यांना मूग लागवडीतून अतिरिक्त उत्पन्न मिळत आहे.
उसासह मूग आणि उडीद लागवडीचा काय फायदा होईल?
उसासोबत मूग आणि उडीदाची लागवड केल्यास जमिनीची सुपीकता वाढते. त्याचबरोबर खतांवर होणारा खर्चही कमी होईल. तुम्ही कडधान्य पिकाला दिलेल्या खताचा फायदा ऊस पिकालाही मिळेल. त्याच वेळी, आपल्याला या पिकांच्या सिंचनासाठी अतिरिक्त व्यवस्था करावी लागणार नाही. तुमच्या उसाच्या पिकाबरोबरच या पिकांनाही आपोआप पाणी दिले जाईल. अशाप्रकारे ऊस पिकासह मूग आणि उडीद पिकाची लागवड करून कमी खर्चात जास्त नफा मिळवता येतो. दुसरीकडे, ऊस पिकाला मूग आणि उडीद लागवडीतून नायट्रोजन मिळते, जे त्याच्या चांगल्या उत्पादनासाठी फायदेशीर आहे.
