गव्हाच्या लागवडीसाठी कोणत्या जातींची निवड कराल ? कधी कराल पेरणी ? जाणून घ्या

हॅलो कृषी ऑनलाईन : गहू एक महत्त्वपूर्ण रबी धान्य आहे, ज्याची भारतात एकूण अन्नधान्य उत्पादनाच्या जवळपास 3 टक्के भागीदारी आहे. देशात गव्हाच्या अनेक जातींची लागवड केली जाते.

जमीन

गहू पिकासाठी चांगल्या निच-याची भारी आणि खोल जमिनीची निवड करा. हलक्या व मध्यम जमिनीत भरपूर भरखते घालणे आवश्यक आहे. जिरायत गहू ओलावा टिकवून धरणा-या भारी जमिनीतच घ्यावा.
पेरणीची वेळ – जिरायत गव्हाची पेरणी ऑक्टोबरच्या दुस-या पंधरवड्यात करावी. बागायती गव्हाची पेरणी नोव्हेंबरच्या पहिल्या पंधरवड्यात पूर्ण करावी. त्यासाठी जमिनीची पूर्वमशागत करून जमीन तयार ठेवावी.

पेरणी

-पेरणी दोन ओळीतील अंतर २२.५ ते २३.० सें.मी. ठेवून करावी. बी ५ ते ६ से.मी. पेक्षा जास्त खोल पेरू नका.
-उभी आडवी पेरणी करू नये. एकेरी पेरणीमुळे आंतरमशागत करणे सुलभ होते. पेरणी शक्यतो दोन चाडी पाभरीने करावी.
-म्हणजे पेरणीबरोबरचा रासायनिक खताचा पहिला हप्ता देता येईल.
-जमिनीच्या उतारानुसार २.५ ते ३.० मीटर रूंदीचे सारे पाडावेत व आडव्या दिशेने पाट पाडावेत.

बियाणे

– गव्हाच्या चांगल्या उत्पादनासाठी हेक्टरी २० ते २२ लक्ष झाडांची संख्या असणे आवश्यक आहे.
– यासाठी नोव्हेंबरमध्ये पेरताना हेक्टरी १२५ ते १५० किलो बियाणे वापरावे.
– उशीरा पेरणीसाठी हेक्टरी १२५ ते १५० किलो बियाणे वापरावे आणि पेरणी १८ सें.मी. अंतरावर करावी.
– जिरायत गव्हासाठी हेक्टरी ७५ ते १०० किलो बियाणे वापरावे व २२.५ सें.मी. अंतरावर पेरणी करावी

अ.क्र.	जात	फुलावर येण्याचा कालावधी (दिवस)	परीपक्व होण्याचा कालावधी (दिवस)	१००० दाण्याचे वजन (ग्रँम)	दाण्याचा रंग	प्रती हेक्टरी उत्पादन
अ) कोरडवाहू
१.	एन ५९	५५-६०	११५-१२०	४०-५४	पिवळसर	८-१०
२.	एमएसीएस १९६७	५५-६०	१०५-११०	४२-४५	पिवळसर	८-१०
३.	एन आय ४५३९	५५-६०	१०५-११०	३५-३८	पिवळसर	१०-१२
४.	एकेडीडब्लू २९९७-१६(शरद)	५०-६०	११०-११५	४५-५५	पिवळसर	१२-१४
ब) बागायती वेळेवर पेरणी
१.	एचडी २३८०	५५-६०	१०५-११०	३८-४०	पिवळसर	३०-३५
२.	एमएसीएस २४९६	६०-६५	११०-११५	३८-४०	पिवळसर	३०-३५
३.	एचडी २१८९	६०-६५	११०-११५	४०-४२	पिवळसर	३०-३५
४.	पूर्णा (एकेडब्लू १०७९)	६५-७०	११०-११५	४०-४२	पिवळसर	३०-३५
५.	एमएसीएस२८४६	६५-७०	११०-११५	४५-५०	पिवळसर	३०-३५
६..	एकेएडब्ल्यू ३७२२ (विमल)	५०-६०	१०५-११५	४०-४२	पिवळसर	३०-३५
क) बागायती उशिरा पेरणी
१.	एकेडब्ल्यू ३८१	५५-६०	९०-९५	४४-४६		२५-३०
२.	एच आय ९९९	५५-६०	१००-१०५	४०-४२		२५-३०
३.	एचडी २५०१	५५-६०	१०५-११०	४०-४२		२५-३०
४.	पूर्णा (एकेडब्ल्यू १०७१)	५५-६०	१००-१०५	४०-४२		२५-३०
५.	एनआयएडब्ल्यू ३४	५५-६०	१००-१०५	४०-४२		२५-३०

टिप: गव्हाच्या कल्याण सोना, सोनालीका आणि लोकवन या जाती तांबेरा रोगास बळी पडत असल्यामुळे त्याची लागवड करु नये