हॅलो कृषी ऑनलाईन : गेल्या आठवड्यात दिल्ली तेल-तेलबिया बाजारात खाद्यतेल आणि तेलबियांच्या किमतींमध्ये संमिश्र कल दिसून आला.
जिथे मोहरी तेल-तेलबिया आणि सोयाबीनचे भाव घसरून बंद झाले, तिथे सोयाबीन तेल, शेंगदाणा तेलबिया, पामोलिन आणि कापूस तेलाच्या दरात तेजी दिसून आली.रिफाइंडमध्ये महाग असूनही स्वस्तात उपलब्ध कच्च्या पाम तेलाच्या (सीपीओ) मागणीमुळे सीपीओच्या किमती मागील स्तरावर राहिल्या.
आयात तेलाचे उच्चांक बोलले जात असले तरी त्या किमतीला कोणीच खरेदीदार नसल्याचे बाजारातील जाणकार सूत्रांनी सांगितले. चढ्या भावामुळे सोयाबीन तेल, शेंगदाणा तेल, तेलबिया, पामोलिन, कापूस तेलाचे भाव मजबूत झाले आहेत. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, मोहरीसह सोयाबीन, भुईमूग, कापूस बियाण्यांसारख्या देशी तेलबियांचे गाळप करताना गिरणी मालक तोट्यात आहेत. स्वस्त आयात केलेल्या तेलांमुळे संकट आणखी वाढले आहे, कारण त्यांच्या तुलनेत देशांतर्गत तेलबियांचे भाव टिकू शकत नाहीत किंवा ते खरेदी करण्यास सक्षम नाहीत. अशा परिस्थितीत घाऊक बाजारात स्वदेशी तेल स्वस्तात विकावे लागत आहे. जास्तीत जास्त किरकोळ किंमत (MRP) आवश्यकतेपेक्षा जास्त ठेवली तरी ग्राहकांना किरकोळ बाजारात चढ्या भावाने खरेदी करावी लागते.
कच्च्या पामतेल आणि पामोलिन तेलावरील आयात शुल्कातील तफावत आणखी वाढवण्याची तेल संघटनांची मागणी रास्त असल्याचे सूत्रांनी सांगितले.
कारण यामुळे देशांतर्गत तेल शुद्धीकरण उद्योगाचे कामकाज चालेल. मात्र, मुबलक प्रमाणात स्वस्तात आयात होणाऱ्या तेलामुळे देशातील छोट्या-मोठ्या तेल उद्योगाची झालेली दुर्दशाही या संघटनांनी सरकारला सांगायला हवी. कोटा पद्धतीमुळे या तेल उद्योगांचे कंबरडे मोडत आहे, त्यामुळे संघटनांनी सरकारला कोटा पद्धत संपवण्याचा सल्ला द्यावा.
सोयाबीन तेलाचे भाव चढे असल्याने गाळपातील नुकसान सोयाबीन तेलाच्या दरात वाढ झाल्याचे सूत्रांनी सांगितले. दुसरीकडे, स्वस्त आयात सोयाबीन तेलामुळे देशांतर्गत सोयाबीन तेलबियांच्या मागणीवर परिणाम होत असल्याने सोयाबीन तेलबियांच्या दरात घट झाली. सूत्रांनी सांगितले की, वरील परिस्थितीमुळे प्रथमच आम्हाला डी-ऑइल्ड केक (डीओसी) आयात करावा लागला, त्याचा फटका सध्याही सोसावा लागत आहे. सोयाबीनचा जमा झालेला साठा बाजारात वापरला जात नाही.
तालाचे बाजारभाव
सूत्रांनी सांगितले की, समीक्षाधीन आठवड्यात, सोयाबीन धान्य आणि लूजचे घाऊक भाव अनुक्रमे 25-25 रुपयांनी घसरून 5,525-5,625 रुपये आणि 5,335-5,385 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले. दुसरीकडे, सोयाबीन दिल्ली, सोयाबीन इंदूर आणि सोयाबीन डेगम तेल अनुक्रमे 13,100 रुपये, 12,900 रुपये आणि 11,450 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले. समीक्षाधीन आठवड्यात क्रूड पामतेल (CPO) ची किंमत 8,500 रुपयांवर कायम आहे. तर पामोलिनचा दिल्लीचा भाव 50 रुपयांनी वाढून 10,050 रुपये झाला. पामोलिन कांडलाचा भाव 150 रुपयांनी वाढून 9,150 रुपये प्रतिक्विंटलवर बंद झाला. मंडईंमध्ये कापूस बियाण्याची जवळपास निम्मी आवक, कापूस नरम झाल्याने कापूस बियाण्यांचे तेलही 50 रुपयांनी वाढून 11,500 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले.
