हॅलो कृषी ऑनलाईन : महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये थंडीचा प्रकोप वाढला आहे. या थंडीच्या दिवसात शेतकरी स्ट्रॉबेरीची लागवड करून चांगले उत्पादन व नफा मिळवू शकतात. हिवाळ्यात स्ट्रॉबेरीला खूप मागणी असते. आता स्ट्रॉबेरीची लागवड फक्त डोंगराळ भागात किंवा थंड प्रदेशापुरती मर्यादित राहिलेली नाही. मैदानी भागातही योग्य नियोजन केल्यास स्ट्रॉबेरीची लागवड करता येते. या पिकातून शेतकऱ्यांना चांगला नफाही मिळू शकतो. दुसरीकडे, जे शेतकरी पॉली हाऊसमध्ये किंवा संरक्षित पद्धतीने शेती करतात ते इतर महिन्यांतही पेरणी करतात. स्ट्रॉबेरी पेरण्यापूर्वी तयारी करणे फार महत्वाचे आहे. शेतातील मातीवर विशेष काम करावे लागते. कृषी तज्ज्ञांच्या मते, मशागत केलेल्या मातीचे गाळल्यानंतर बेड तयार केले जातात. बेडची रुंदी दीड मीटर आणि लांबी सुमारे 3 मीटर असावी.
महाराष्ट्र, उत्तर प्रदेश, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश यासह इतर अनेक राज्यांमध्ये आता शेतकरी स्ट्रॉबेरीची लागवड करत आहेत. साधारणपणे स्ट्रॉबेरीची पेरणी सप्टेंबर आणि ऑक्टोबरमध्ये केली जाते. मात्र थंडीच्या ठिकाणी फेब्रुवारी, मार्चमध्येही पेरणी करता येते.सध्या सर्वत्र स्ट्रॉबेरीची मागणीही वाढली आहे.स्वादिष्ट स्ट्रॉबेरी पिकवून तुम्ही चांगला नफा मिळवू शकता. हिवाळ्यात स्ट्रॉबेरीची मागणी सर्वाधिक असते.स्ट्रॉबेरी आरोग्यासाठीही फायदेशीर असते. स्ट्रॉबेरीमध्ये व्हिटॅमिन सी, तसेच पोटॅशियम आणि मॅग्नेशियम भरपूर असते, स्ट्रॉबेरी खाणे हाडांसाठी फायदेशीर आहे.
स्ट्रॉबेरीच्या सुधारित जाती
जगात स्ट्रॉबेरीच्या सुमारे 600 जाती आहेत. त्यापैकी कॅमरोसा, चँडलर, ऑफरा, ब्लॅक पीकॉक, स्वीडन चार्ली, एलिस्टा आणि फेअर फॉक्स या जातीच्या स्ट्रॉबेरीची लागवड भारतात केली जाते. स्ट्रॉबेरीच्या या जातींची शेतात लागवड केल्यानंतर ४० ते ५० दिवसांत पीक तयार होते.
पेरणी
स्ट्रॉबेरीची लागवड करण्यासाठी प्रथम शेतात बेड तयार करा. त्यावर मल्चिंग पेपर टाकून ठिबक सिंचनाची व्यवस्था करावी. रासायनिक खतांऐवजी शेणखत आणि गांडूळ खताचा वापर करा. त्यामुळे स्ट्रॉबेरी लागवडीचा खर्च कमी होऊन नफा वाढेल.
जमीन
स्ट्रॉबेरी लागवड करण्यापूर्वी माती आणि हवामान स्ट्रॉबेरीसाठी योग्य आहे की नाही हे निश्चित करण्यासाठी माती परीक्षण करा. ते समजण्यासारखे असेल. यासोबतच अधिक माहितीसाठी कृषी विज्ञान केंद्राचे शास्त्रज्ञ किंवा कृषी विभागाच्या अधिकाऱ्यांकडूनही माहिती घेऊ शकता.
एक एकर क्षेत्रात 22 हजार स्ट्रॉबेरीची रोपे लावून शेतकरी स्ट्रॉबेरीची लागवड करून लाखो रुपये कमवू शकतात. मात्र, त्यासाठी चांगले तंत्रज्ञान, बियाण्याचे चांगले वाण, चांगली निगा, स्ट्रॉबेरीचे ज्ञान, मार्केटिंगचा योग्य वापर आवश्यक आहे. स्ट्रॉबेरीची विक्री केवळ फळ म्हणून केली जात नाही. त्यापासून बनवलेले पदार्थही खूप प्रसिद्ध आहेत. ब्युटी प्रोडक्ट्समध्येही त्याचा वापर होत आहे. तज्ज्ञांच्या मते, एक एकर जमिनीवर 22 हजार स्ट्रॉबेरीची रोपे लावता येतात. स्ट्रॉबेरीची लागवड केल्यानंतर 50 दिवसांनी प्रतिदिन 5 ते 6 किलो उत्पादन मिळते. प्रत्येक वनस्पती 500 ते 700 ग्रॅम उत्पादन देऊ शकते. एका हंगामात 80 ते 100 क्विंटल स्ट्रॉबेरीचे उत्पादन होऊ शकते.