हॅलो कृषी ऑनलाईन : ICAR आणि IARI या सरकारी संशोधन संस्थांनी पुसा जेजी 16 या काबुली चण्याची दुष्काळ सहन करणारे वाण विकसित केली आहे. या जातीमध्ये मध्य भारतात चिकूचे उत्पादन वाढविण्याची क्षमता आहे. या जातीमध्ये मध्य भारतात कबुली चण्याचे उत्पादन वाढविण्याची क्षमता आहे. भारतीय कृषी संशोधन परिषद (ICAR)-भारतीय कृषी संशोधन संस्था (IARI) ने जवाहरलाल नेहरू कृषी विद्यापीठ (JNKVV) जबलपूर, राजमाता विजयराजे सिंधिया कृषी विद्यापीठ, ग्वाल्हेर आणि ICRISAT, पटनचेरू, हैदराबाद यांच्या मदतीने दुष्काळ सहन करणारी वाण विकसित केली आहे. एका निवेदनात म्हटले आहे. पुसा जेजी 16 ही उच्च उत्पन्न देणारी चणा वाण विकसित केला आहे.
या भागात उत्पादन वाढेल
या जातीमुळे मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेशातील बुंदेलखंड प्रदेश, छत्तीसगड, दक्षिण राजस्थान, महाराष्ट्र आणि गुजरातच्या मध्य प्रदेशातील दुष्काळी भागात उत्पादकता वाढेल. या भागात दुष्काळामुळे कधी कधी 50-100 टक्के उत्पादन वाया जाते. निवेदनात म्हटले आहे की, पुसा जेजी 16 ही चण्याची जात जीनोमिक सहाय्यक प्रजनन तंत्राचा वापर करून विकसित करण्यात आली आहे. अखिल भारतीय समन्वयित संशोधन कार्यक्रमाद्वारे राष्ट्रीय स्तरावरील चाचणीद्वारे या जातीच्या दुष्काळ सहनशीलतेची पुष्टी करण्यात आली.
हे वाण अनेक रोगांना प्रतिबंध करते. त्याची परिपक्वता कालावधी (110 दिवस) कमी आहे. याशिवाय हेक्टरी एक टन उत्पादन देऊ शकते. आयसीएआर-आयएआरआयचे संचालक डॉ. ए.के. सिंग यांनी वित्त मंत्रालयाने चण्याच्या या जातीच्या अधिसूचनेबद्दल आनंद व्यक्त केला आहे. देशाच्या दक्षिण विभागातील कोरडवाहू भागातील शेतकऱ्यांसाठी ही जात अत्यंत फायदेशीर ठरेल, यावर त्यांनी भर दिला.
हरभरा हे कोरडे आणि थंड हवामानातील पीक आहे. याची लागवड रब्बी हंगामात केली जाते.ऑक्टोबर आणि नोव्हेंबर हे महिने पेरणीसाठी चांगले मानले जातात. हिवाळी क्षेत्र त्याच्या लागवडीसाठी सर्वात योग्य मानले गेले आहे. 24 ते 30 अंश सेल्सिअस तापमान त्याच्या लागवडीसाठी योग्य आहे. विशेष म्हणजे हलक्या ते भारी जमिनीतही हरभरा पिकवता येतो.
