हॅलो कृषी ऑनलाईन: बिहारच्या नवगचिया येथे राहणारा रितेश (Success Story) या कृषी उद्योजकाने (Agricultural Entrepreneur) उसाच्या पाचटापासून (Sugarcane Waste) मोठ्या प्रमाणावर कप, प्लेट्स आणि वाटी बनवतो. रितेश उसाच्या कचऱ्यावर प्रक्रिया करतो आणि त्यातून पर्यावरण पूरक वस्तू बनवतो. या व्यवसायातून त्यांना लाखो रूपयांची कमाई (Success Story) होत आहे.
भारतात हरियाणा, पंजाब, उत्तर प्रदेश आणि महाराष्ट्र या राज्यांनंतर बिहार मध्येही मोठ्या प्रमाणावर उसाची लागवड (Sugarcane Farming) केली जाते. पण तुम्हाला माहीत आहे का की, लोक शेतात उसाचा रस काढतात, पण त्याचा पाचट वाया जातो. बरेच लोक ते शेतातच जाळतात, त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात प्रदूषण होते.
पण बिहारच्या नवगचिया येथे राहणार्‍या रितेशने उसाच्या कचऱ्यापासून मोठ्या प्रमाणावर कप (Sugarcane Cups), ताट आणि वाट्या बनवायला सुरुवात केली आहे. रितेश उसाच्या कचऱ्यावर प्रक्रिया (Sugarcane Waste Processing) करतो आणि त्यातून पर्यावरणपूरक वस्तू बनवतो. आज त्यांचा व्यवसाय बिहार, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश आणि ओरिसा या राज्यांमध्ये पसरला आहे (Success Story).
ऊस पाचटाचा पुनर्वापर करून लाखोंचा व्यवसाय (Success Story)
प्लास्टिक वापरावर बंदी लागू होताच बाजारपेठेने पुन्हा नव्या प्रणालीशी जुळवून घेण्यास सुरुवात केली आहे. सध्या बाजारात डिस्पोजेबल थाळी, वाटी, प्लेट आदी उत्पादने बहुतांशी उपलब्ध आहेत. उसाच्या पाचटापासून बनवलेल्या उत्पादनांना ग्राहक सुद्धा पसंती देतात कारण ती दिसायला सुंदर आणि टिकाऊ असतात. आता ग्राहकही सिंगल यूज प्लास्टिकला पर्याय म्हणून अशी नवीन उत्पादने घेण्यास प्राधान्य देत आहेत.
रितेशने सांगितले की, तो उसाचा बगॅस, केळीचा अंगठा, भाताचा पेंढा आणि भाजीपाला आणि फळांच्या कचऱ्यापासून कप बनवतो. यामध्ये कोणत्याही प्रकारचे रसायन वापरले जात नाही. रितेशने सांगीतले की, त्याने कृषी विद्यापीठ, सबूर येथून कृषी विषयात इंटरमिजिएट केले आहे आणि त्याला फक्त कृषी क्षेत्रातच आपले भविष्य आजमावायचे होते, परंतु कौटुंबिक समस्यांमुळे त्याला पदवीपर्यंत आर्ट्स घ्यावे लागले.
त्यानंतर युट्युबवरील व्हिडिओ पाहून हा उद्योग सुरू करण्याची इच्छा त्यांच्या मनात आली आणि हा उद्योग सुरू करून 3 महिने झाले. याला बाजारात चांगला प्रतिसाद मिळत असून लोकही त्याला पसंती देत आहेत. विशेषत: ज्यांना मधुमेहाचा त्रास आहे, त्यांना तो अधिक आवडतो, कारण उसाच्या बगासपासून बनवलेल्या कप मधून देण्यात येणार्‍या चहामध्ये सौम्य गोडपणा येतो.
मुख्यमंत्री युवा उद्यमी योजनेतून (Chief Minister Young Entrepreneur Scheme) 6 लाख रूपयांचे कर्ज घेऊन काम सुरू केल्याचे रितेशने सांगीतले. सध्या त्यांची आई त्यांच्या उद्योगाला (Agriculture Business) पूर्ण पाठिंबा देत असून त्यांनी बनवलेले कप स्थानिक बाजारपेठेत तसेच इतर राज्यात विकले जात आहेत. इच्छा आणि कल्पनाशक्ती यांच्या जोरावर सध्याचा युवक जे नवनवीन प्रयोग करत आहेत ते खरच वाखाणण्याजोगे आहे. रितेशने तर कठीण परिस्थितीत आपले ध्येय साध्य केले आहे. त्याची यशोगाथा (Success Story) खरच प्रेरणादायी आहे.
