हॅलो कृषी ऑनलाईन: रंगीत किंवा शोभिवंत मत्स्यपालन (Ornamental Fish Farming Business) हा तरुणांसाठी एक चांगली आणि कमाईची संधी असलेला नवीन व्यवसाय म्हणून उदयास येत आहे. मत्स्यपालन (Fish Farming) हे असे काम आहे ज्यामध्ये तलाव, तलाव किंवा टाकी यांसारख्या विशिष्ट ठिकाणी मासे पाळले जातात. हे प्रथिनयुक्त अन्न पुरवते आणि रोजगार आणि पैसे कमवण्याचा एक उत्तम मार्ग देखील मानला जातो. अशा परिस्थितीत रंगीबेरंगी मत्स्यशेती ही तरुणांसाठी चांगली आणि नवीन कमाईची संधी म्हणून उदयास येत आहे. त्याचबरोबर मत्स्यशेतीला चालना देण्यासाठी सरकार अनेक योजना (Government Scheme For Ornamental Fish Farming) राबवत आहे. जाणून घेऊ या व्यवसायाबद्दल (Ornamental Fish Farming Business) माहिती.
रंगीबेरंगी शोभिवंत माशांच्या 2500 प्रजाती
संगोपनासाठी रंगीबेरंगी माशांच्या सुमारे 2500 प्रजाती (Breeds For Ornamental Fish) आहेत, त्यापैकी 60% पेक्षा जास्त माशांसाठी गोड्या पाण्यासाठी योग्य मानले जाते. 30 प्रकारच्या रंगीबेरंगी गोड्या पाण्यातील माशांच्या प्रजातींना जागतिक बाजारपेठेत महत्त्वाचे स्थान आहे. यामध्ये गोल्ड फिश, टेट्रा, लिव्हबेअरर्स, एंजेल फिश, डिस्कस आणि झेब्रा डॅनियो यांचा समावेश आहे. जागतिक स्तरावर, रंगीत माशांचा व्यवसाय 10 अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त आहे. या व्यवसायाचा (Ornamental Fish Farming Business) सरासरी वार्षिक वाढीचा दर 10 टक्क्यांहून अधिक आहे.
शोभिवंत मत्स्यपालनासाठी महत्त्वाचे मुद्दे
- रंगीबेरंगी मत्स्यपालन (Ornamental Fish Farming Business) सुरू करण्यापूर्वी तुम्ही प्रशिक्षण (Ornamental Fish Farming Training) घेणे आवश्यक आहे.
- या व्यवसायासाठी तुमच्याकडे किमान 1000 चौरस फूट जमीन असणे आवश्यक आहे. जर तुम्हाला रंगीबेरंगी मासे मोठ्या प्रमाणावर पाळायचे असतील तर १ ते ५ एकर जमीन पुरेशी असू शकते.
- मत्स्य शेतीसाठी सीमेंट टाकी, पाण्याची योग्य सोय, काचेचे मत्स्यालय आवश्यक आहे.
- या व्यवसायासाठी प्रौढ मासे, औषधे, फिशिंग नेट, मासे पॅकिंगसाठी प्लास्टिक पिशव्या आणि ऑक्सिजन सिलेंडर आवश्यक आहे.
- तसेच, रंगीबेरंगी माशांचा आहार म्हणून गोळ्या तयार करण्यासाठी एक लहान मशीन, आवश्यक साहित्य आणि कृत्रिम हवा देण्यासाठी एक मशीन आवश्यक आहे.
व्यवसायातील या गोष्टी लक्षात ठेवा
चांगल्या कमाईसाठी रंगीबेरंगी मासे पाळायचे असतील (Ornamental Fish Farming Business) तर काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्या लागतील. सुरुवातीला माशांच्या पिल्लांना जन्म देणाऱ्या माशांचे संगोपन करावे, त्यानंतर बाजारातील मागणीनुसार अंडी घालणाऱ्या माशांचे संगोपन करून चांगले पैसे कमवू शकता. माशांचे अन्न तयार करण्यासाठी शेंगदाणा पेंड, तांदळाचा कोंडा, सोयाबीन पेंड आणि झिंग्या माशांचे डोके आवश्यक आहे. तसेच, चांगल्या वीज पुरवठ्यासाठी, जनरेटरची व्यवस्था करणे गरजेचे असते.
खर्च आणि कमाई
रंगीबेरंगी मत्स्यपालन अल्प प्रमाणात सुरू करायचे असल्यास सुमारे 75 हजार रुपये खर्च करावे लागतील. 25 हजार रुपये बांधकामावर तर 50 हजार रुपये रनिंग खर्चावर आहेत. रंगीबेरंगी माशांना जन्म देणाऱ्या माशांचीच निवड केल्यास त्यांच्या प्रजननातून तुम्हाला वार्षिक 50 हजार रुपयांचा नफा मिळू शकतो.
मत्स्यपालनासाठी 25 लाखांपर्यंत अनुदान
भारत सरकारच्या पीएम मत्स्य संपदा योजनेअंतर्गत (PMMSY) रंगीत मत्स्यपालनासाठी 50 टक्के अनुदानाचा लाभ दिला जात आहे.
योजनेंतर्गत, शोभेच्या मत्स्यशेती युनिटसाठी 3 लाख रुपयांपर्यंतचे प्रोत्साहन दिले जाईल. मध्यम आकाराचे शोभेचे मत्स्यपालन युनिट स्थापन करण्यासाठी 8 लाख रुपयांपर्यंत आणि एकात्मिक शोभिवंत मत्स्यपालन केंद्र आणि संगोपन युनिट स्थापन करण्यासाठी 25 लाखांपर्यंतचे अनुदान उपलब्ध आहे. याशिवाय रंगीत मत्स्यपालन प्रजनन युनिट सुरू करण्यासाठी सरकारकडून 50 टक्के अनुदान दिले जाते (Ornamental Fish Farming Business).
