हॅलो कृषी ऑनलाईन: लाल केळी (Red Banana Benefits) ही दक्षिण भारतात खूप लोकप्रिय आहे. पिवळी केळी 60 ते 70 रुपये डझनला विकली जाते. तर लाल केळी 100 ते 150 रुपये डझनने (Red Banana Price) विकली जाते. दक्षिण भारतातील लोकांना या केळीचे औषधी आणि पौष्टिक गुणधर्म (Medicinal and Nutritional Properties) चांगलेच ठाऊक आहेत. याउलट उत्तर भारतातील बहुतांश लोक या केळीच्या औषधीय आणि पोषक गुणधर्माशी अपरिचित आहेत. हे लक्षात घेऊन अखिल भारतीय फळ संशोधन प्रकल्पांतर्गत डॉ.राजेंद्र प्रसाद केंद्रीय कृषी विद्यापीठात दोन वर्षांपूर्वी संशोधन सुरू करण्यात आले आहे. लाल केळीला (Red Banana) उत्तर भारतातही लोकप्रिय करणे हा त्याचा मुख्य उद्देश आहे. या संदर्भात संशोधनाचे काम सुरू झाले आहे. आजच्या लेखात जाणून घेऊ या लाल केळीची वैशिष्ट्ये (Red Banana Benefits).
लाल केळीची खासियत (Red Banana Benefits)
जगभरात केळीच्या 1,000 पेक्षा जास्त विविध जाती आहेत. लाल केळी ही लाल त्वचा असलेल्या दक्षिणपूर्व आशियातील केळीची एक जात आहे. या केळी मऊ असतात आणि पिकल्यावर चवीला गोड लागतात. लाल केळीची चव नेहमीच्या केळीसारखी असली तरी चव आणि गोडपणा काहीसा रास्पबेरी फळासारखा असतो (Red Banana Taste). या केळी सहसा शिजवून खातात वापरले जातात, परंतु इतर चवदार पदार्थांसह देखील खाल्ले जातात. लाल केळ्यामध्ये अनेक आवश्यक पोषक घटक असतात आणि ते रोगप्रतिकारक शक्ती, हृदयाचे आरोग्य आणि पचनासाठी महत्त्वाचे असतात (Red Banana Benefits).
लाल केळीतील पोषक तत्वे (Red Banana Calories)
पिवळ्या केळ्यांप्रमाणेच लाल केळी देखील आवश्यक पोषक तत्व प्रदान करतात. ते विशेषतः पोटॅशियम, व्हिटॅमिन सी आणि व्हिटॅमिन बी 6 ने समृद्ध आहेत आणि त्यात फायबरचे प्रमाण योग्य आहे (Red Banana Benefits). एका अहवालानुसार, सुमारे 100 ग्रॅम लाल केळीमध्ये शिफारश केलेल्या आहारापैकी अंदाजे 90 कॅलरी ऊर्जा, कार्बोहायड्रेट 21 ग्रॅम, प्रथिने 1.3 ग्रॅम, चरबी 0.3 ग्रॅम, फायबर 3 ग्रॅम, पोटॅशियम 9%, व्हिटॅमिन बी 6 28%, व्हिटॅमिन सी 9%; मॅग्नेशियम 8% असते. एका लहान लाल केळीमध्ये फक्त 90 कॅलरीज असतात आणि त्यात बहुतांशी पाणी आणि कर्बोदके असतात. व्हिटॅमिन बी 6, मॅग्नेशियम आणि व्हिटॅमिन सी जास्त प्रमाणात असल्यामुळे ही केळी विशेषत: पोषक तत्वांनी समृद्ध बनते.
सर्व केळीपेक्षा लाल केळीमध्ये पोटॅशियम मुबलक प्रमाणात असते, जे रक्तदाब नियंत्रित करण्यात महत्वाची भूमिका बजावते. पोटॅशियम हृदयाच्या आरोग्यासाठी सुद्धा आवश्यक खनिज आहे. लाल केळी पोटॅशियमने समृद्ध असतात, एक लहान फळ 9% पोटॅशियम प्रदान करते. संशोधनात असे दिसून आले आहे की अधिक पोटॅशियमयुक्त पदार्थ खाल्ल्याने रक्तदाब कमी होण्यास मदत होते. रक्तदाब नियंत्रणासाठी आणखी एक महत्त्वाचे खनिज म्हणजे मॅग्नेशियम. एक लहान लाल केळी आपल्या दैनंदिन गरजांपैकी 8% मॅग्नेशियम पुरवते. दररोज 100 मिलीग्रामने मॅग्नेशियमचे सेवन वाढल्याने उच्च रक्तदाबाचा धोका 5% कमी होतो. याव्यतिरिक्त, मॅग्नेशियम आणि पोटॅशियम या दोन्हींचे सेवन वाढवणे हे रक्तदाब कमी करण्यासाठी अधिक प्रभावी असू शकते.
लाल केळ्यामध्ये कॅरोटीनॉइड्स, रंगद्रव्ये असतात ज्यामुळे फळाची साल लाल होते. लाल केळ्यातील ल्युटीन आणि बीटा कॅरोटीन हे दोन कॅरोटीनॉइड्स आहेत जे डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी महत्त्वाचे आहेत. ल्युटीन उतार वयाशी-संबंधित मॅक्युलर डिजेनेरेशन (AMD), या असाध्य दृष्टी रोगाला आणि अंधत्वाला टाळण्यास मदत करू शकते. ल्युटीनयुक्त पदार्थ खाल्ल्याने उतार वयाशी संबंधित मॅक्युलर डिजनरेशनचा धोका 26% कमी होतो. बीटा कॅरोटीन हे आणखी एक कॅरोटीनॉइड आहे जे डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक आहे आणि लाल केळ्यांमध्ये इतर केळीच्या जातींपेक्षा जास्त प्रमाणात असते. बीटा कॅरोटीन शरीरात व्हिटॅमिन ए मध्ये रूपांतरित होते, डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी सर्वात महत्वाच्या जीवनसत्वांपैकी एक.
लाल केळीमध्ये शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट असतात, जे हृदयरोग, मधुमेह आणि कर्करोग यांसारख्या आजारांपासून संरक्षण करते. लाल केळीसारखी अँटीऑक्सिडंट-समृद्ध फळे खाल्ल्याने काही जुनाट आजारांचा धोका कमी होऊ शकतो (Red Banana Benefits).
लाल केळ्यामध्ये व्हिटॅमिन सी आणि बी 6 देखील भरपूर प्रमाणात असते. हे पोषक घटक निरोगी रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी आवश्यक आहेत. एक लहान लाल केळी व्हिटॅमिन C आणि B6 अनुक्रमे 9% आणि 28% प्रदान करते.
व्हिटॅमिन सी तुमच्या रोगप्रतिकारक शक्तीच्या पेशी मजबूत करून प्रतिकारशक्ती वाढवते. लाल केळ्यामध्ये असलेले व्हिटॅमिन बी 6 देखील रोगप्रतिकारक शक्ती वाढविण्यास मदत करते. व्हिटॅमिन बी 6 च्या कमतरतेमुळे तुमच्या शरीरातील पांढऱ्या रक्त पेशींचे उत्पादन कमी होऊ शकते.
तुमच्या आहारात लाल केळीचा समावेश करणे हा एक स्मार्ट आणि चवदार पर्याय असू शकतो. ते आवश्यक पोषकतत्व आणि औषधीय गुणधर्मांनी युक्त आहे (Red Banana Benefits).
पुढच्या वेळी जेव्हा तुम्ही तुमच्या स्थानिक किराणा दुकानात किंवा फळ बाजारात लाल केळी पाहाल, तेव्हा ती खरेदी करून नक्की खा आणि त्यात असलेल्या असंख्य फायद्यांचा (Red Banana Benefits) लाभ घ्या.
