हॅलो कृषी ऑनलाईन : अधिक उत्पन्नासाठी औषधी वनस्पतींच्या लागवडीकडे शेतकरी अधिक आकर्षित होत आहेत. शेतकर्‍यांसाठी हे सर्वोत्तम पीक मानले जाते, परंतु शेतकरी बांधवांना त्यांच्या लागवडीसंबंधी योग्य माहिती मिळत नाही. अशा स्थितीत अनेक वेळा त्यांना मोठे नुकसान सहन करावे लागते. जर तुम्ही शेतकरी असाल आणि तुम्हाला जास्त नफा मिळवायचा असेल तर तुम्ही कलोंजी लागवडीतून प्रचंड उत्पन्न मिळवू शकता. चला तर मग आज कलोंजी लागवडीशी संबंधित माहिती देऊ.
कलोनजीचे वनस्पति नाव “निगेला सॅटिवा” आहे. देशाच्या विविध भागांमध्ये ते यशस्वीपणे घेतले जाऊ शकते. ही एक वनस्पती आहे ज्यामध्ये काळ्या बिया असतात. त्याला मंगरीला किंवा काळजाजी असेही म्हणतात. देशाच्या अनेक भागात त्याची लागवड केली जाते. हे मसाला म्हणून वापरले जाते. त्याच वेळी, त्याच्या बियांपासून काढलेले तेल आयुर्वेदिक औषधे आणि सुगंधी उद्योगात वापरले जाते. याचा वापर तुम्ही भाजी, कोशिंबीर, मैदा, पुलाव आणि इतर अनेक खाद्यपदार्थांमध्ये करू शकता. भारतात लोणचे बनवण्यासाठी याचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. यासोबतच त्याचे औषधही बनवले जाते.
योग्य हवामान
कलोंजी वनस्पतींना चांगल्या वाढीसाठी उष्णकटिबंधीय हवामानाची आवश्यकता असते. त्याची झाडे हिवाळ्यात आणि उन्हाळ्यातही चांगली वाढू शकतात.
योग्य माती
कलोंजी लागवडीसाठी वालुकामय चिकणमातीची गरज असते. त्याच्या लागवडीसाठी, निचरा असलेली जमीन आवश्यक आहे. जमिनीचे पी.एच. मूल्य 6-7 च्या दरम्यान असावे.
शेतीची तयारी
कलोंजीच्या चांगल्या उत्पादनासाठी, बियाणे पेरण्यापूर्वी शेत चांगले तयार करा. यासाठी शेताची खोल नांगरणी करावी. यानंतर काही वेळ शेत मोकळे सोडावे जेणेकरून शेतातील मातीला सूर्यप्रकाश मिळेल.बिया पेरण्यापूर्वी शेतात योग्य आकाराचे बेड तयार करावेत. यानंतर बेडमध्ये बिया पेराव्यात.
त्याची रोपे बिया पेरल्यानंतर सुमारे 130 ते 140 दिवसांनी पिकण्यास तयार होतात. झाडे पिकल्यानंतर मुळासह उपटून टाकली जातात. रोप उपटल्यानंतर ते गोळा करून काही दिवस कडक सूर्यप्रकाशात सुकविण्यासाठी शेतात सोडले जाते. यानंतर, झाड पूर्णपणे कोरडे झाल्यानंतर, लाकूड मारून धान्य बाहेर काढले जाते.
उत्पन्न आणि नफा
कलोंजीच्या विविध जातींचे सरासरी उत्पादन 10 क्विंटल प्रति एकर मिळू शकते, ज्याचा बाजारभाव सुमारे 20 हजार प्रति क्विंटल आहे. त्यानुसार शेतकरी बांधव एका एकरातून एकावेळी सुमारे एक लाखाचे उत्पन्न घेऊ शकतात.
